RSF’den Sudan'da dev gözaltı ağı: 19 bin kişi kötü koşullarda, kolera can alıyor

Sudan Doktorlar Ağı, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Hızlı Destek Kuvvetlerinin (RSF) Güney Darfur Eyaleti’nde 19 binden fazla kişiyi son derece kötü koşullardaki hapishane ve gözaltı merkezlerinde tuttuğunu, bu durumun tekrarlayan ölümlere yol açtığını bildirdi. Öte yandan, Batı Kordofan’da bir SİHA saldırısı sonucu yedi kabile lideri ile onlarca RSF mensubunun öldürülmesiyle gerilim tırmandı.

Ağın açıklamasına göre, Nyala kentinden gelen bilgiler, güvenlik güçleri mensupları, sivil meslek gruplarından kişiler ve siyasi aktivistleri hedef alan “geniş çaplı gözaltı kampanyalarının” yürütüldüğünü ortaya koyuyor. Tutuklamaların insanî ve hukukî şartlardan yoksun ortamlarda yapıldığı, gözaltındakilerin temel haklarından mahrum bırakıldığı belirtildi.

Yerel kaynaklara göre, 19 binden fazla tutuklu; Degris ve Kober hapishaneleri ile Darfur eyaletlerindeki çeşitli RSF gözaltı merkezlerine dağılmış durumda.

Ağın aktardığı sayılara göre tutulanlar arasında;

• 4270 polis,
• 544 istihbarat mensubu,
• 3795 asker,
• 5000 Faşir tutuklusu,
• orduya destek veren unsurlar,
• 5434 sivil meslek grubu mensubu, siyasetçi ve gazeteci,
• 73 sağlık çalışanı bulunuyor.

Kolera Gözaltı Merkezlerinde Can Almaya Devam Ediyor

Ağ, aşırı kalabalık, kötü hijyen, tıbbi izolasyonun olmaması gibi nedenlerle gözaltı merkezlerindeki sağlık koşullarının “çöküş noktasında” olduğunu, bulaşıcı hastalıkların yayıldığını ve özellikle kolera salgınının can kayıplarına yol açtığını belirtti.

Açıklamaya göre, sağlık personelinin yokluğu, ilaç eksikliği, temiz su ve yeterli gıdanın bulunmaması nedeniyle haftada dörtten fazla ölüm yaşanıyor. Ağır hastaların hastanelere nakledilmesi de çoğu durumda mümkün olmuyor.

Ağ, Birleşmiş Milletler ve uluslararası kuruluşlara çağrı yaparak RSF’nin sivilleri serbest bırakması, sağlık koşullarını iyileştirmesi ve gözaltındakilerin listelerini kamuoyuna açıklaması gerektiğini vurguladı. RSF, rapora ilişkin herhangi bir açıklama yapmadı.

SİHA Saldırısı: Kabile Liderleri ve RSF Mensupları Öldü

Aynı gün içinde, Batı Kordofan’daki Heglig petrol sahası yakınlarında düzenlenen bir SİHA saldırısında yedi kabile lideri ve onlarca RSF mensubu öldü. Yerel kaynaklar, saldırının, bir gün önce RSF’nin Heglig sahasını ele geçirerek Sudan ordusunun çalışanlarını tahliye etmesinin ardından gerçekleştiğini bildirdi.

RSF lideri Muhammed Hamdan Dagalo (Hemedti), saldırıdan Sudan ordusunu sorumlu tuttuğunu belirterek, hedef alınan kişilerin bölgeyi ziyaret eden kabile liderleri olduğunu söyledi. RSF ayrıca yayımladığı başka bir açıklamada, saldırıda Heglig Koruma Gücü mensuplarının da vurulduğunu açıkladı.

Heglig Yeni Bir Çatışma Alanına Dönüşüyor

RSF, geçen hafta Heglig petrol sahasının kontrolünü ele geçirdiğini ve tesisleri koruyarak Güney Sudan’a petrol akışını sürdürdüğünü duyurmuştu. Sudan makamları ise daha önce RSF’yi petrol altyapılarını hedef almakla suçlamıştı.

Kordofan eyaletlerinin tamamında ordu ile RSF arasında çatışmalar giderek artıyor. Çatışmalar son haftalarda on binlerce kişinin yerinden olmasına yol açtı. RSF, Darfur’un beş eyaletinde geniş ölçüde kontrol sağlarken, ordu ülkenin 13 eyaletinin çoğunda hâkimiyetini sürdürüyor.

Sudan, Nisan 2023’te başlayan savaşın ardından dünyanın en ağır insani krizlerinden birine sürüklenmiş durumda. Şimdiye dek on binlerce kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 13 milyon kişi ise yerinden edildi